Açelya

Rhododendron (Ormangülü)

Funda Takımı / Fundagiller

Rhododendron Ormangülü olarak bildiğimiz türün Latince adıdır. Açelya da Ormangülünün bir alt türüdür.

1.000’in üzerinde türü vardır. Soldaki fotoğraf indicum türüne ait.

Karadeniz’in meşhur ormangülü (komar), ponticum türüdür.

Yaylalara doğru çıkarken göz alıcı çiçekleriyle aklınızı başınızdan alır. Bu çiçeklerden yapılan bala delibal deniliyor. Gerçekten delirtiyor insanları, hatta öldürücü olabiliyor. Avrupa’da bu türü tanımayan arıların bir kısmı da nektarla (grayanotoksin içerir) beslenmeye kalktıklarında felç olmuşlar. Nevi şahsına münhasır bir bitki yani. Bu bitki İrlanda ve İngiltere’de istilacı tür olarak ilan edilmiş ve mücadelesi uzun süredir devam ediyor. Köklerinin yok edilmesi nerdeyse imkansızdır.

MÖ 67’de Üçüncü Mithridates Savaşı sırasında Pontus kuvvetlerinin delibal tüketmesi sonucu ölümcül kayıplara maruz kaldığı bilinir.

Çoğu türü kış boyu çiçek açar. Çok soğuk ve çok sıcak sevmez. Yazın iki kez sulayın. Köklerinden bir parça ile çoğaltabilirsiniz. En kolay yöntem budur. Dilerseniz tohumla da çoğaltabilirsiniz.

Nepal’de yetişen türlerinin çiçekleri yerel halk tarafından yenir.