Karbonat

Nasıl Yapıldı?

(Sodyum Bikarbonat – NaHCO3)
Karbonat, sodyum, karbon, hidrojen ve oksijen moleküllerinin karıştırılmasıyla elde edilen bir üründür. Doğal mineral formu nahkolit adıyla bilinir. Bir kaç farklı yöntemle elde edilir. Bu yöntemlerin tamamı kimyasal reaksiyonlara dayanır. Elde edilen ürün %99 saflıkta sodyum bikarbonattır. Dünyanın neresinde olursa olsun satılmakta olan karbonat aynı proseslerle üretilmiştir. Sınıflandırılırken ise gıda ve diğer sanayilerde kullanımı için ayrıştırılır. Bu ayrıştırma elde edilen ürünün formuyla ilgilidir. Dolayısıyla şu karbonat iyidir, bu karbonat şaibelidir gibi bir endişeye düşülmemeli. İngiliz karbonatı da diğer karbonatlardan farklı bir şey değildir.
Piyasada paketlenmiş olarak satılan tüm ürünler NaHCO3 üretim tesisinden çuvallarla çıkan ürünlerin küçük paketlere alınmış halidir. Bu noktada paketleme işlemi yapan firmanın hijyen kurallarına uyup uymadığını bilmek ürüne güvenmek için yeterlidir.
Biz de karbonatı yılda bir veya iki kez Şişecam’ın ürettiği ince taneli üründen alırız. Aldığımız karbonatı 330 ml’lik cam kavanozlara 300’er gram olarak doldurup istifleriz.
Oda sıcaklığında en az 2 yıl saklanabilir. 

Nasıl Kullanılır?

Karbonat 80 derecede karbondioksit salmaya başlar. Hamurunuzun tüm hücreleri tarafından bu karbondioksit emilir. Pişirme sırasında ısı arttıkça bu gaz genişler ve hamur kabarmaya başlar. Doğal kabartma tozu oluşu bu şekilde açıklanmış olur.
Karbonat 149 santigrad derecede sodyum karbonat, su ve karbondioksite ayrışır.
Karbonat kokuları emerek değil, kimyasal olarak nötralize ederek yok eder. Bu nedenle çok iyi temizleyicidir. İçine ekleyeceğiniz şey ne olursa olsun (sirke, kakao yağı vs) çoğunlukla PH’ı 8,1 olarak kalır. Kir ve yağda bulunan yağ asitlerini suda çözünebilen ve durulanabilen bir forma dönüştürür. Bu da temizleme gücünü açıklamaya yeter.
Kristal yapısıyla yüzeyleri çizmeden kolayca temizlemenize yardımcı olur. Bir sünger veya bez üzerine döküp kullanabilirsiniz. Sirkeyle karıştırarak kullanabilirsiniz.
Bazı diş macunlarında da yer almaktadır karbonat. Biz de yıllardır diş macunu yerine karbonat – kakao kullanıyoruz. Hem ağız içindeki zararlıları yok eder, hem de dişlerin beyazlamasına yardımcı olur. Dişlerinizi fırçalamak yerine karbonatlı su ile gargara da yapabilirsiniz. Ağzınızda bir enfeksiyon olduğunda da sık sık karbonatlı su ile gargara yapabilirsiniz. Diş ağrılarını da hafifletir.
Cildinize uygulayabilirsiniz. Doğal bir temizleyicidir.
Hoş kokulu bir sirke ve karbonat karışımını arada bir saçlarınıza uygulayabilirsiniz. Biz şöyle yapıyoruz; 3 litre su içine 150 ml. elma sirkesi ve 2 dolu küçük kepçe karbonat. Karbonat eriyinceye dek karıştırıyoruz. Duştan sonra saçlara ovarak uyguluyoruz, cildimize yediriyoruz. (Dr. William Donald Kelly’nin kanser tedavi protokülünde bu uygulama ilave bir kaç uygulamayla birlikte yer alıyor)
Her gün bir çay kaşığı karbonatı su ile karıştırıp içmenin sağlığa bir zararı olduğuna dair hiç bir bulgu yok. Karbonatın tek başına vücudu alkali yaptığına dair de bir bulgu yok. Düzenli karbonat içimi öncelikle pankreasın üretmekte zorlandığı bikarbonat eksikliğini tamamlamaya yardımcı olur. Mideye kadarki yolculuğunda geçtiği yerleri alkalileştirmeye yardımcı olur. Yüksek mide asidini azaltır. (Mide PH’ı 1,5 – 4 aralığındadır) Sodyum takviyesi yaptığı için kanserle mücadelede yardımcıdır. İspatlanmamış olsa da bir çok kanser hastasının düzenli kullandığı bir destektir. Yemeklerden en az 45 dakika sonra içmenin daha sağlıklı olacağını doktorlar söylüyor. Midenize inen bir yemek en 30 dakika ile 2 saat arasında midenizde kalır. Bu süre boyunca midenin asidik ortamını korumak önemlidir. Bu yüzden dolu mideye karbonat içilmesi önerilmez. Biz 2-3 hafta boyunca günde bir çay kaşığı kadar karbonatı su ile karıştırıp içiyoruz. Sonrasında 2 hafta ara veriyoruz.
Karbonat ısıtıldığında karbondioksit açığa çıkar. Karbondioksit havadan ağır olduğu için çöker ve yanan bölgeyi oksijenden uzak tutar. Bu da yangını nasıl söndürdüğünü açıklar. Yani yanan bir yere toz halinde bile serpmek yangını durdurmaya yeterlidir.
Lavabo açıcı olarak deneyebilirsiniz. Çok etkili değildir. Tıkanıklık oluşmadan korumak maksatlı lavabolarda kullanımı daha faydalı olacaktır. Biz ayda bir lavabolara bir çorba kaşığı döküp kaynar su ile akıtıyoruz.
Buzdolabındaki kokuları aldığına dair bir şehir efsanesi vardır. Ancak bu iddia kanıtlanabilmiş değildir.

Bilim-Kadim

Karbonat kullanımıyla ilgili tartışma yaratan bir sayfa
Doğal kaynaklardan NaHCO3 üretimi
1976 Kalkınma Planında yer alan Soda üretimi süreçleri tarifi;

Soda’nın ana maddesi ve ara ürünü olan Ham Sodyum Bikarbonatın(NaHC03) Sentezi Tuz İşletmesinden, 48 km.’lik ve PVC’den yapılmış bir yeraltı boru hattı ile, litrede 305 – 310 gr. tuz ihtiva eden salamura (Tuzlusu) Soda üretim tesislerine alınarak orada Soda ve kireç sütü ile arıtılır ve arıtılmış bu salamura CO, gazı ve amonyak ile doyurulur.

Bu amonyaklı salamura bilâhare karbonatlaştırma kolonlarında (Solvay kolonları), Kireştaşı fırınlarında kok ve kireçtaşının yakılmasından elde edilen % 40’lık ve kalsinasyondan geri kazanılan % 70’lik C02 gazı ile reaksiyona sokularak ham NaHC03 ’a dönüştürülür.

Vakum filtrelerinde ana mahlülden ayrılan bu ham Sodyum Bikarbonat Hafif Sodaya dönüştürülmek üzere kalsinasyon ünitesine gönderilir.

Ana mahlülde meydana gelen amonyum klorürdeki (NH,CI) amonyağın geri kazanılması için bu mahlül önce bir ön kireçlendiriciye ve sonrada buharlı bir distilâsyon kolonuna gönderilir. Burada kullanılan kireç sütü, kireçtaşı yakma fırınlarının altından çıkan yanmış kirecin su ile söndürülmesi suretiyle elde edilir. Bu suretle geri kazanılan amonyak tekrar sisteme sokulur.

Muhtelif sebeplerle vukubulan amonyak kaçaklarını telâfi için sisteme ayrıca, dışarıdan satın alınan amonyak verilir. Amonyum klorürün klorür anyonu kireç südünün kalsiyum katyonu ile birleşerek kalsiyum klorür haline dönüşür (CaCI2) ve bir miktar tuzu, kalsiyumun karbonat ve sülfatlarını ve magnezyum hidroksiti ihtiva ederek bu endüstrinin kimyasal artık maddelerini teşkil eder ve atılır.

Hafif Soda Üretimi Ham sodyum bikarbonat kalsinasyon ünitesinde, buhar borulu ve endirek ısıtmalı kalsinatörlerde 230 – 250°C’ta ısıtılarak CCh’ini kaybeder ve Hafif Soda’ya Na2CO:, dönüşür. Buna Hafif Soda denmesinin sebebi yoğunluğunun 0,5 – 0,6 arasında olmasındandır.

Ağır Soda Üretimi
Hafif Soda, Ağır Soda ünitesinde bir molekül sodaya bir molekül suyun biraz fazlasına tekabül edecek şekilde su ile muamele edilerek Na2C03 H20 kristallerine dönüştürülür ve buhar ısıtma borulu bir kurutucuda bu verilen su buharlaştırılarak ağır soda kristal şeklini muhafaza ederek küçi’ık granüller halinde elde edilir. Bu grandiler elenerek cam sanayiinde kullanılmaya uygun eb’attakiller alınır ve torbalanır.
Sodyum Bikarbonat Üretimi (Rafine – Farmasötik – Yemeklik)
Soda fabrikalarında üretilen ham bikarbonatın (% 80 NaHC03, % 18 rutubet, % 2 NH,4HC03) bir kısmı ana çözelti (bikarbonat kristalleri alınmış) ile karıştırılır. Elde edilen karışım, süt manzarası arz ettiğinden bikarbonat sütü denir.
Bikarbonat sütü, karbonat çözeltisi elde edilmek ve NH4HC03 ‘tan uzaklaştırılmak üzere dekarbonasyon kolonuna gönderilir. Elde edilen çözeltiye az bir miktar aktif karbon karıştırılarak filtre edilir.
Tekrar bikarbonat elde edilmek üzere bir miktar soğutularak karbonasyon kolonuna gönderilir. Kolona verilen karbondioksitle teşekkül eden bikarbonat seperatörde kısmen çözeltisinden ayrıldıktan sonra santrifüj edilir.
Elde edilen bikarbonat Bühler kurutucusunda kurutulduktan sonra siklon ve torba filtrelerden silolara alınır. Elde edilen sodyum bikarbonat paketlenerek satışa arzedilir. Separatörden elde edilen çözelti tekrar ham bikarbonat ile karıştırılmak üzere başlangıç noktasına gönderilir.