Meşe

Quercus
Kayın Takımı / Kayıngiller

Her türü birbirinden güzel, doğanın nimetlerinden biri meşe. Eskiden her tarlada yaşlıca bir meşe ağacı muhakkak olurdu. Eskiler meşeye çok değer verirdi. Her bölgemizde meşe çok özel bir ağaçtır.

Tüm meşe türlerinin meyveleri yenir. Genellikle pişirilerek veya un haline getirilerek kullanılır. Turşusunu da yapan yöreler var.  Egzama tedavisinde bazı türlerinin etkili olduğu biliniyor.

Meşe yaprağını kurutup böceklenme ihtimali olan gıdalar içine koruyucu olarak koyabilirsiniz.

Meşe yaprağında sıkça görülen galler (böcek yumurtası) ilgi çekici bir görüntü oluşturur. İbn-i Sina bu oluşumu meşenin meyvesi olarak adlandırmıştır ancak yanılmıştır. Alttaki fotoda (Meşe Yaprağında Gal) göreceksiniz.

Bazı Meşe Türleri

Quercus infectoria – Mazı Meşesi: Ülkemizin her bölgesinde yetişir. Yaprakları oldukça küçüktür.

Quercus pontica – Doğu Karadeniz Meşesi: Palamutlar yusyuvarlak, tüylüdür. Yaprakları defneyi andırır. Genç ağaçları çok görkemli gövdesi vardır.

Quercus frainetto – Macar Meşesi: Yaprakları en büyük olanlardandır. Bir karışa kadar büyüklükte olabilirler.

Quercus vulcanica – Kasnak Meşesi: Palamutları uzun, fırlatılmayı bekleyen füze gibidir. Afyon’dan Kayseri’ye doğru bir hatta yayılmıştır.

Quercus sp.- Ger Meşe: Yapraklarına bakınca hünnap sanırsınız. İnce ve uzun palamutları vardır.

Quercus hartwissiana – Istranca Meşesi: Istranca’dan Karadeniz’e doğru yayılmıştır. 1.700 metreye kadar görülebilir.

Quercus macranthera subsp. spirensis – İspir Meşesi: Palamutların tamamına yakını kadeh ile kaplıdır. Palamutlar yuvarlaktır.

Quercus cerris – Türk Meşesi: Ülkemizin her yerinde rastlayabilirsiniz. Kırmızı palamutu 2 yılda olgunlaşır.

Quercus tojana – Truva Meşesi: Lübnan Meşesine çok benzer. Batı bölgelerde görülür. Yaprakları kestane yaprağını andırır.

Quercus libani – Lübnan Meşesi: Truva Meşesine çok benzer. Kestane yaprağını andıran yaprakları Truva Meşesininkinden daha büyüktür.

Quercus rubra – Kırmızı Amerika Meşesi: Sonbaharda kızaran yaprakları sebebiyle park ve bahçelerde süs ağacı olarak ekilir. Palamutları kadehleri takke gibi durur.

Quercus brantii – İran Meşesi: Doğu ve güneydoğu Anadolu’da görülür.

Quercus ithaburensis – Anadolu Palamut Meşesi: Tüm Batı illerimize görülür. Palmut kadehi meyveyi tamamen kaplar ve sonrasında saçak saçak bir görüntü oluşturur.

Quercus ilex – Pırnal Meşesi: Yapraklarını görüp meşe olduğuna inanmayacağınız bir tür. Sahil bölgelerimizde görülür. Palamut kadehi keten örtü gibidir.

Quercus suber – Mantar Meşesi: Batı Akdeniz ağacıdır. Ülkemizde kolay rastlayamayacağımız bir tür. Bursa ve İstanbul’da vardır. Torbalı’da yetiştiriciliğini yapan varmış.

Quercus coccifera – Kermes Meşesi: Yaprakları küçücük, dikenlidir. Sahil bölgelerimizde yetişir.

Quercus aucheri – Boz Pırnal Meşesi: Küçük dikenli yapraklıdır.

Quercus virgiliana – Yalancı Tüylü Meşe: Palamut kadehi neredeyse palamutun tamamını kaplar. 1 yılda olgunlaşır.

Quercus pubescens – Tüylü Meşe: Palamut kadehi neredeyse palamutun tamamını kaplar. 1 yılda olgunlaşır. Kurak bölgelerde yetişir. Tüylü meşe fazla yükselmez, kısa kalır. Odunu serttir ve mangal kömürü yapımında kullanılır. Sararsa da yapraklarını da kışın dökmez.

Quercus petraea – Sapsız Meşe: Plamutun sapı yoktur. Ülkemizin hemen her bölgesinde yetişir.

Quercus robur – Saplı Meşe: Palamut sapı diğerlerine göre çok uzundur.

Otlar / Çalılar / Ağaçlar